"Kompozycja geometryczna", Henryk Stażewski
serigrafia, karton 70 x 79 cm - bez oprawy /w oprawie 100x120/
Henryk Stażewski to legenda sztuki awangardowej w Polsce.
Był pionierem i przez lata czołowym artystą polskiej Awangardy. W latach 20. i 30. XX wieku, tworzył w nurcie konstruktywizmu, współtworzył nurt abstrakcji geometrycznej lat 60.. 70. i 80. W latach 40. i 50. XX wieku podejmował próby dostosowania się do postulatów sztuki figuratywnej, tworząc rysunkowe i malarskie kompozycje o tematyce pracy, budowy, a także projekty monumentalne. Po 1956 roku uznawany powszechnie za patrona polskiej awangardy, uprawiał już wyłącznie abstrakcję konstruktywistyczną.
Skupiał wokół siebie kolejne pokolenia artystów. Od 1924 często wyjeżdżał do Paryża, gdzie zaprzyjaźnił się z holenderskim malrzem i teoretykiem sztuki Piet Mondrianem (1872-1944). Miał też bliski kontakt z takimi artystami jak Kazimierz Malewicz, Michel Seuphor czy Theo van Doesburg.
W 1930 roku był współorganizatorem zbiórki dzieł artystów międzynarodowej awangardy przeznaczonych dla muzeum łódzkiego (obecnie Muzeum Sztuki w Łodzi). Obok malarstwa i form pochodnych, jak kolaże, reliefy, multiple, tworzył formy przestrzenne i grafikę.
Nieprzypadkowo grafika znalazła się w Sali żółtej i są ku temu co najmniej 2 powody:
- poniżej zestawienie fotografii belki konstrukcyjnej w Sali żółtej wraz z fotografią podpisu pod pracą
- oraz zestawienie pracy Stażewskiego z widokiem budynku jaki powstał pierwotnie w 1976 roku, widać jego stan przed przebudową
Jeżeli w Sali żółtej podniesiecie głowę i spojrzycie na sufit – to widać na belce nośnej oznaczenia z okresu budowy. Belka nośna jest opisana datą V’ 76. Natomiast sam budynek został ukończony w 1977 roku. Obie liczby widnieją na opisie grafiki. Co prawda 76/100 oznacza nr kolejnej kopii grafiki, a nie datę. Natomiast końcowa liczba w opisie – 1977 - to już rok w jakim praca został stworzona.
Dla wyjaśnienia dodam, jak można rozumieć zapis artysty dat powstania pracy 1930/1977. W 1930 powstała tak wyglądająca nie grafika a obraz - olej na płótnie nazwany „Kompozycją fakturową”. Praca ta znajduje się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi - https://zasoby.msl.org.pl/arts/view/6571 . Natomiast w 1977 roku na bazie tej pracy Henryk Stażewski stworzył matrycę do serigrafii (sitodruku) oraz wykonał 100 kopii tej pracy.
Natomiast na zestawieniu pracy i fotografiach pierwotnego budynku widać uderzające podobieństwo graficzne i kompozycyjne. Można powiedzieć, że praca mocno koresponduje z budynkiem i przypomina jego historię.
BIO – Henryk Stażewski / 1894 - 1988 /
Henryk Stażewski urodził się 9 stycznia 1894 roku w Warszawie. Zmarł w Warszawie 10 czerwca 1988 roku, został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1913 - 1920. Związał się z pierwszym polskim ugrupowaniem awangardowym założonym w 1917 roku, nazwanym Ekspresjoniści polscy, zaś w 1919 roku przemianowanym na Formiści. Zadebiutował w 1920 roku, pokazując swe prace wraz z formistami w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych. Był członkiem-założycielem grupy kubistów, konstruktywistów i suprematystów „Blok” (1924-26), "Praesens" (1926-30), "Cercle et Carré" (1929-31), "Abstraction-Création" (1931-39), "a.r." (1932-39). Należał też do Koła Artystów Grafików Reklamowych (1933-39).
Nazywano go „papieżem polskiej awangardy”, choć w ankiecie rozesłanej przez ZPAP pisał, że zajmuje się „pracami przez nikogo niezleconymi i nikomu niepotrzebnymi”.
W przestrzeni FLOWAIR znajduje się:
Biuro / 3 piętro / Sala żółta
od 10'2023
