Bez tytułu, Janusz Kapusta
relief/drewno, akryl, 70 x 70 cm
„Moje prace nie mają tytułów. To metafory bez ułatwień. Wszystko widać”.
Praca powstała w 2017 roku na wystawę w Kordegardzie: "Janusz Kapusta – Innowacyjny K-dron" https://kordegarda.org/pl/exhibition/139787
Praktycznie większa część twórczości Janusza Kapusty dotyczy wynalezionej przez niego bryły, którą autorsko nazwał K-dron. Swoje odkrycie opublikował w 2004 roku, a w 2005 roku uzyskał amerykański patent.
Czym jest K-dron?
Nową bryłą, w której po raz pierwszy w historii udało się połączyć złoty i srebrny podział w obrębie jednej konstrukcji. Ta jedenastościenna, nieregularna, ale i regularna bryła "od zawsze była zamknięta i związana z symetriami sześcianu i tylko trzeba ją było ujawnić. Trójwymiarowy kształt wyłonił się nagle z rysunków zgłębiających naturę nieskończoności – jakie wykonałem sześć lat wcześniej podczas studiów filozoficznych w Warszawie".
Nazwa pochodzi od litery “K”, która jest 11-tą literą w alfabecie (k-dron ma 11 ścian) i końcówki n-hedron (używanej w języku angielskim na określenie n ścian w wielościanie). Dodatkowo pierwsza litera nazwiska to też litera “K”. Patrząc z ukosa na k-dron można również dostrzec literę “K”.
Anglojęzyczny film o budowie, kształtach i możliwościach twórczych wykorzystania K-Dronu:
Jednak K-dron to nie tylko geometryczna bryła, to także ilustracja idei, która od zawsze zaprzątała głowę autora, mianowicie jak narysować nieskończoność. Kapusta ujął to jako przestrzeń odchodzącą od nas w głąb perspektywiczną i równocześnie przeciwstawnie zbliżającą się ku nam. I to właśnie K-dron okazał się doskonałym odzwierciedleniem tej teorii, stanowiąc jednocześnie formę zewnętrzną i wewnętrzną.
Janusz Kapusta sam mówi, że odkrył kształt, który do tej pory wszyscy przeoczyli dzięki tym rozważaniom i przez przypadek. W 1985 roku przygotowywał wystawę w Nowym Jorku, gdzie wyemigrował w 1981 r. miesiąc przed ogłoszeniem stanu wojennego w Polsce. Po wydrukowaniu prospektów wystawowych, przedstawiających dwa kwadraty – jeden wpisany w drugi dostrzegł w nich formę przestrzenną. Uplastycznił ją przez odpowiednie zacieniowanie wnętrz kwadratów i wykonał model przestrzenny bryły. Ten osobliwy wielościan jest kwadratem wpisanym w kwadrat. Jego powierzchnia jest zarazem symetryczna i niesymetryczna, wklęsła i wypukła.
K-dron nawet po obejrzeniu nie jest łatwo narysować. Interesujące są testy, w których proponuje się osobie testowanej wykreślenie k-dronu znając jego trzy rzuty.
Jeżeli czegoś nie można narysować, to tego nie rozumiemy. K-dron to kształt zupełnie inny od tych, które dotychczas znaliśmy. To figura geometryczna łącząca w sobie pozytyw i negatyw, górę i dół. Jest jak trójwymiarowy yin i yang.
Zastosowanie K-Drona:
Janusz Kapusta mówi, że odkrył nie tylko formę, ale swoiste "prawo K-dronu" polegające na niekończących się jego zastosowaniach i przekształceniach. Ograniczenia mogą wynikać tylko z ograniczeń naszej wyobraźni.
K-dron ma niezwykłe własności optyczne, akustyczne i strukturalne. Pozwala to na szeroki zakres zastosowań w budownictwie, ekspozycjach, meblarstwie, produkcji zabawek i gier, opakowań, a także wyrobów jubilerskich. Pierwszy budynek z elementów k-dronowych powstał w Hollywood w roku 1995. W Las Vegas wzniesiono natomiast znane z MTV studio nagraniowe.
BIO
Janusz Kapusta urodził się w Zalesiu w 1951 roku. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu a następnie na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (dyplom 1977 rok). Studiował również filozofię na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Rysownik, malarz i scenograf - specjalizuje się w małych formach graficznych, plakatach, ilustracjach do magazynów i książek. Od 1981 roku zamieszkał w Nowym Jorku. Współpracował z takimi pismami jak "The New York Times", "The Wall Street Journal", "The Washington Post", "The Boston Globe", "Graphis", "Print" i "Rzeczpospolita". Prace artysty znajdują się w zbiorach wielu muzeów i galerii na świecie m. in. Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Museum of Modern Art w San Francisco, IBM Collection, Muzeum Sztuki w Łodzi. W 1999 roku w Muzeum Sztuki w Łodzi odbyła się wystawa całkowicie poświęcona K-dronowi.
Ekspozycja Janusza Kapusty w Muzeum Narodowym w Warszawie. K-dron i człowiek witruwiański
Podczas jednych z największych targów technologiczno-przemysłowych świata Hannover Messe 2017 -, na których głównym partnerem była Polska K-dron był logiem polskiej wystawy.
W 2012 roku oglądałem program „Inny punkt widzenia”, którego gościem był Janusz Kapusta. Pamiętam, że bardzo mnie zaciekawił, ale uwaga dla chętnych – program trwa prawie 40 minut.
www.tvn24.pl/programy/janusz-kapusta-ra3963-3516141
W przestrzeni FLOWAIR znajduje się:
Biuro / 3 piętro / Salka niebieska
od 07'2023