"Eva", Anna Fijałkowska-Oleksiak
Linoryt/papier, 113 x 204 cm, ed. 2/10. Z oprawą 131 x 222 cm
Linoryt jest techniką druku wypukłego i najbardziej przypomina stempel. Rysunek w tej technice żłobi się w linoleum za pomocą dłut. W ten sposób powstaje matryca, którą pokrywa się farbą drukarską, a następnie odbija na papierze.
Wydaje się to proste, szczególnie gdy myślimy o małym formacie, ale naprawdę jest to technika bardzo rzemieślnicza i wykonanie wymaga sporego wysiłku fizycznego. Stopień trudności rośnie wraz z formatem. Poniżej foto amerykańskiej graficzki Kelli MacConnell przy prasie i sporych linorytach.
Rzemiosło artysty widać dopiero na wykonanych odbitkach. Pierwszym krokiem jest staranne mieszanie farb drukarskich. Od tego zależy klarowność i intensywność barw czy też jak w przypadku „Evy” nasycenie czerni. Kolejnym krokiem jest pokrycie wypukłości pozostawionych na matrycy farbą za pomocą wałka tak, by farba nie dostała się do wyrzeźbionych wcześniej wgłębień. Linoryt jest techniką druku wypukłego, dlatego pracę stanowi jedynie odbicie wypukłych części matrycy. Dopiero wprasowywanie farby w papier za pomocą prasy drukarskiej pod odpowiednim dociskiem sprawia, że artysta może zobaczyć po raz pierwszy swoją pracę w całej okazałości. Matryca służy do wielokrotnego odbijania tej samej pracy, jednak sposób „przelania” jej na papier może się różnić. Wpływ na to może mieć mieszanie farb, inny nacisk prasy, niekiedy praca potrafi się przesunąć podczas odbijania lub ściągania gotowej już pracy. Zdarza się też, że źle rozrobiona farba lub złe nałożenie wpłynie na miejscowe zbyt słabe odbicie koloru. To wszystko może wpłynąć na odmienny charakter odbitki mimo wykonania jej przy pomocy tej samej matrycy. Warto też zauważyć, że w grafice artystycznej każda przygotowana pod zadruk matryca z czasem ściera się, deformuje, może ulec zniszczeniu, co wpływa na możliwość wykonania ograniczonej liczby odbitek. Czasami artysta sam decyduje, że za pomocą tej jednej pracy wykona jedynie 10 odbitek. Dlatego w tych technikach często możecie zauważyć przy podpisie artysty ilość wykonanych kopii oraz kolejność odbitki (np. tutaj 2/10).
BIO artystki
Anna Fijałkowska-Oleksiak rocznik 1983 ,Warszawa. W 2003 roku rozpoczęła studia na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Grafiki. W 2006 r. obroniła dyplom licencjacki otrzymując wyróżnienie. W tym samym roku otrzymała dwie nagrody w ramach konkursu Grafika Warszawska, zajmując III miejsce w edycji czerwcowej i zdobywając I miejsce na Grafikę Roku.
Linoryt EVA jest największy z jakim się spotkałem i bardzo mnie urzekł, jest perfekcyjnie niedokończony, ale wystudiowany, nastrojowo minimalistyczny. Dlatego tak bardzo ta praca pasuje mi do Działu Marketingu.
Dodatkowe technikalia:
Grafika – to jeden z podstawowych obok malarstwa i rzeźby działów sztuk plastycznych. Grafika artystyczna (warsztatowa) różni się od grafiki użytkowej skupieniem w rękach artysty całego procesu twórczego od projektu, przez wykonanie matrycy, do wykonania odbitek – rycin, które mają wartość oryginalnych dzieł sztuki. Z uwagi na charakter wykonywania prac, każda z odbitek jest niepowtarzalna, przez co stanowi jedyny taki egzemplarz w całym zbiorze.
Najczęściej spotykane są techniki druku wypukłego. W kolejności występowania, najstarszą techniką drukowania wypukłego jest kamienioryt, następnie drzeworyt i metaloryt. Najmłodszą techniką jest linoryt.
Technologia produkcji linoleum została opatentowana w 1860 r. przez Anglika Fredericka Waltona. Jest ono łatwe do obróbki i odporne na uszkodzenia, a rycie możliwe we wszystkich kierunkach.
Odbitki wykonuje się̨ na prasie ręcznej, za pomocą̨ kostki introligatorskiej lub na płaskiej maszynie typograficznej.
Aby uzyskać czarny rysunek na białym tle, trzeba pogłębić całe tło, pozostawiając wypukłe linie rysunku. Dla uzyskania odwrotnego efektu – białego rysunku na czarnym tle – wystarczy pogłębić linie rysunku i pozostawić wypukłe tło.
Linoryt do końca lat pięćdziesiątych zeszłego wieku był dosyć szeroko stosowany w drukowaniu przemysłowym plakatów.
Bezpieczeństwo - Gosia Śpionek wspomniała mi, że przy wykonaniu odbitek warto być skupionym, żeby nie stracić palców :)
W przestrzeni FLOWAIR znajduje się:
Biuro / 3 piętro / Marketing
od 05'2023
